ભારતીય રેલ્વેએ પ્રદૂષણ(Pollution) ઘટાડવાની યોજનાના ભાગ રૂપે 2030 સુધીમાં પ્લાન ઝીરો કાર્બન ઉત્સર્જન સુધી પહોંચવા માટે બેલેન્સ ઉર્જા અપનાવવાની યોજના બનાવી છે, જેમાં રેલ્વે દ્વારા પરમાણુ, સૌર, જળ ઉર્જા, પવન અને થર્મલ ઉર્જા સ્ત્રોતોનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ પહેલ રાષ્ટ્રીય પરિવહન કંપનીની 10-ગીગાવોટ (GW) ટ્રેક્શન ઊર્જા જરૂરિયાતને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરશે.
રેલ્વે 2030 સુધીમાં 3 ગીગાવોટ નવીનીકરણીય ઉર્જા અને 3 ગીગાવોટ થર્મલ અને પરમાણુ ઉર્જા મેળવવાની યોજના ધરાવે છે. બાકીના 4 GW ટ્રેક્શન માટે પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુટર કંપનીઓ સાથે કરાર કરવામાં આવશે. એક વરિષ્ઠ રેલવે અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, રેલવેએ વીજ મંત્રાલયને 2 ગીગાવોટ પરમાણુ ઊર્જા ફાળવવા વિનંતી કરી છે. વધુમાં, નવા સંયુક્ત સાહસ દરખાસ્તો અને વીજ ખરીદી કરારો દ્વારા 2 ગીગાવોટ થર્મલ પાવર પ્રાપ્ત કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, 500 મેગાવોટની 24 કલાક નવીનીકરણીય ઉર્જા માટે પણ કરારો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
આ સાથે, જળ ઉર્જા પ્રોજેક્ટ્સ પણ આ યોજનાનો એક ભાગ હશે, જેના માટે સરકાર લગભગ 1.5 જળ ઉર્જા પ્રોજેક્ટ્સનું આયોજન કરી રહી છે જે રેલ્વેને ઊર્જા પૂરી પાડશે. આ પ્રોજેક્ટ્સ રેલવેને ઊર્જા પૂરી પાડશે. આગામી સમયમાં, રેલ્વે રેલ સિસ્ટમને ટેકનોલોજી સાથે સંપૂર્ણપણે જોડવા તરફ આગળ વધી રહી છે. આ માટે વંદે ભારત જેવી ટ્રેનો પણ શરૂ કરવામાં આવી છે.
રેલવે અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતીય રેલવે આ નાણાકીય વર્ષ સુધીમાં બ્રોડગેજ રૂટ પર 100% વીજળીકરણનું લક્ષ્ય હાંસલ કરશે. ૨૦૨૫-૨૬ સુધીમાં, ૯૫% ટ્રેનો વીજળી પર ચાલશે, જે દર વર્ષે ૧.૩૭ મિલિયન ટન સીધા કાર્બન ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો કરશે અને ૨૦૩૦ સુધી આ સ્તર જાળવી રાખશે. સરકાર રેલ્વેને સંપૂર્ણપણે વીજળી પર ચલાવવાનો સતત પ્રયાસ કરી રહી છે. આનું પરિણામ એ છે કે હાલમાં દેશમાં 90% ટ્રેનો વીજળીથી ચાલે છે, જ્યારે માત્ર 10% ડીઝલથી ચાલે છે. જ્યારે, 3 વર્ષ પહેલા આ આંકડો 37 ટકા હતો.
